Meer dan 50 tinten grijs

Laatst heb ik, in samenwerking met Pieter Koks van IMenz, voor een gemeente een onderzoek uitgevoerd naar het bestaan van ‘grijze subsidies’. De gemeenteraad had er lucht van gekregen dat sommige clubs en verenigingen naast een eventuele geldelijke subsidie ook anders werden bevoordeeld. In de vorm van een grijze subsidie.

“Grìjze subsidie?” vraagt u zich waarschijnlijk af. Terechte vraag. Ook wij hadden in het kader van de opdracht behoefte aan een duidelijke definitie van dit begrip. We zijn uitgekomen op de “materiële of financiële begunstiging van instellingen, buiten het vastgestelde subsidiebeleid om.” Ter illustratie: inzet van manuren van de gemeente na een evenement, huur huisvesting beneden kostprijs, gebruik materieel om niet, enzovoort. Ook wel bekend als ‘verborgen subsidies’ of ‘verkapte subsidies’.

De regel is dat verstrekte subsidies passen binnen de kaders van het subsidiebeleid. Onderdeel daarvan is dat ze in de subsidiestaat geregistreerd worden. Met name door de registratie worden de toekenningen zichtbaar en is het beleid transparant.
Het probleem van de grijze vorm van subsidiëren zit niet in het feit dat de begunstiging plaatsvindt. Het probleem is dat de begunstiging niet transparant is. Bij grijze subsidiëring is niet transparant aan wie, hoe vaak, hoeveel en waarom gemeenschapsgeld uitgegeven wordt.

Geen enkel zichzelf respecterend college zal een dergelijke overtreding van de regel op het geweten willen hebben. Dat gold ook voor het college van deze gemeente. Het onderzoek leverde de opdrachtgever welkome informatie op voor het te actualiseren subsidiebeleid. Én het nodige reparatiewerk. Hoe, dat valt nog te bezien.

In totaal hebben we een kleine 100 gevallen van grijze subsidie uit de systemen weten te trekken. In wel meer dan 50 tinten grijs!

Marlies Wendt