Ontwikkelingen van het project Loonwaardesturing

Adlasz

De plannen zijn gesmeed!

Terugblik: waarom de pilots?
 
Hoe zit het ook alweer? Waarom zijn we eigenlijk aan de pilots begonnen? Onderstaand plaatje geeft de doelstellingen van de Participatiewet, de veranderopgave én de huidige situatie kort en krachtig weer.
We constateren dat de transitie nog niet het gewenste effect heeft. De vraag rijst of de transformatie al vol op stoom is? De huidige signalen geven het beeld dat alles nog een beetje bij het oude blijft. Uit recente berichtgeving blijkt ook dat met name de lobby om de Wsw te handhaven of op de een of andere manier voort te zetten krachtig is. Ook is er een strijd ontstaan om mensen uit het ‘doelgroepenregister’ te plaatsen. De stok achter de deur is de quotumregeling. Maar wat gebeurt er dan met de mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt die buiten die regeling vallen? Vooralsnog blijven de bestaande instituties in stand en lijkt men vanuit de “eigen koker” te redeneren, misschien wel ten koste van het groter belang.
 
De wetgeving geeft gemeenten veel ruimte voor eigen beleid en het voeren van de regierol. Tegelijkertijd zien we dat gemeenten nog veel in de uitvoering zitten en de neiging hebben nog meer uitvoerende taken naar zich toe te trekken. De vraag is of die beweging wenselijk is? Is het zelf uitvoeren van taken in deze situatie opportuun? Of is het mogelijk de uitvoering meer op afstand te zetten, de professional daarmee meer ruimte te geven en tóch de regie te houden? Uiteraard zijn er juridische hobbels, maar de Participatiewet geeft tezamen met de andere gedecentraliseerde taken (Jeugd en Wmo) voldoende mogelijkheden voor sturing en invulling van het eigen beleid.
 
We constateren dat het onmogelijk is dit vraagstuk voor heel Nederland op te lossen. Dat lijkt ook onbegonnen werk omdat juist de lokale invulling zo belangrijk is. Om die reden zijn we op zoek gegaan naar lokale voorbeelden. Kunnen we daar ‘best practices’ uit halen? Wat zijn de do’s en de don’ts? Wat zijn de praktische belemmeringen? Wat zijn de juridische belemmeringen? Hoe zit dat met de regierol van gemeenten? Welke instituties zijn er en wat zijn de overeenkomsten en verschillen? Wat gebeurt er als we de gehele doelgroep, dus ook de Wsw, aansturen op het realiseren van loonwaarde? We sluiten daarbij aan op bestaande plannen en plaatsen die in dit kader. Een expertgroep kijkt mee, stuurt mee en geeft tips en tricks.

De huidige stand van zaken

De projectplannen zijn klaar; een mooie mijlpaal! Met dank aan de projectleiders van de pilotorganisaties zijn er duidelijk uitgewerkte plannen voor de komende twee jaar gesmeed. We gaan in de Drechtsteden, Tilburg en Heerlen het gehele speelveld in beeld brengen. Dan worden de stakeholders en hun (tegenstrijdige?) belangen duidelijk. Daarna gaan we rekenen. Realiseren we (voldoende) loonwaarde? Wat zijn de mogelijkheden daarop te sturen? Wat zijn de kosten voor begeleiding?
 
Vervolgens gaan we in beeld brengen hoe we een efficiënte en effectieve keten van “in – door – uitstroom” kunnen realiseren. Wat en wie zijn daarvoor nodig? Wat betekent dat voor de inrichting van de bedrijfsvoering?
 
Ook de experts hebben duidelijk hun steentje bijgedragen. Mede ingegeven door de actuele berichtgeving ontstond een heftige maar steeds constructieve discussie over de richting van de pilots. Het onderwerp leent zich uitstekend voor allerlei vertakkingen die op zich ook weer interessant zijn. De kunt is ons te beperken tot de kern van de problematiek omdat die al complex genoeg is. Maar ook het bepalen van die kern is nog geen eenvoudige opgave. Er speelt immers nogal wat bij zowel het onderwijs, het bedrijfsleven, de gemeenten en niet te vergeten in de maatschappij.  Met de input van de experts zijn de plannen verder aangescherpt en gaan we van start met de eerste stappen. Ongetwijfeld worden de plannen gedurende de rit bijgeschaafd en bijgesteld. Maar dat is juist ook de bedoeling van deze pilot; een echt ‘living lab’.
 
We constateren bij de gehele projectorganisatie een groot enthousiasme voor dit project. Het spreekt voor zich dat ons dat tevreden stelt. Wij zijn dan ook Instituut Gak dankbaar dat zij dit financieel, maar ook inhoudelijk mogelijk hebben gemaakt.
 
Wij houden u zeker op de hoogte van de verdere ontwikkelingen.